WYMAGANIA EDUKACYJNE KL.IV NOWA ERA
Roczny plan pracy z zajęć technicznych dla klasy IV do programu nauczania „Jak to działa?”
Temat
Środki dydaktyczne
Zagadnienia, materiał nauczania
Odniesienia do podstawy programowej
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń:
Liczba godzin
ROZDZIAŁ I. BEZPIECZNIE W SZKOLE I NA DRODZE
1. Bezpieczeństwo przede wszystkim
• podręcznik,
s. 6–9• regulamin pracowni technicznej
• znaki bezpieczeństwa
• przyczyny wypadków
w szkole• regulamin pracowni technicznej
• znaki bezpieczeństwa: ostrzegawcze, zakazu, nakazu, informacyjne, ewakuacyjne, ochrony przeciwpożarowej
4.1
• wyjaśnia, jak zapobiegać wypadkom
w szkole• wymienia zasady bezpiecznego używania narzędzi i urządzeń w pracowni technicznej
• przestrzega regulaminu pracowni technicznej
• określa przebieg drogi ewakuacyjnej
w szkole• rozróżnia znaki bezpieczeństwa
• uzasadnia, dlaczego należy stosować się do regulaminu podczas przebywania w pracowni technicznej
• planuje przebieg drogi ewakuacyjnej w szkole
• określa rozmieszczenie poszczególnych grup znaków bezpieczeństwa
1
2. Na drodze
• podręcznik,
s. 10–13• znaki drogowe
• terminy: droga, chodnik, droga rowerowa, jezdnia, torowisko, pas ruchu, autostrada, droga ekspresowa
i ogólnodostępna, droga twarda
i gruntowa• części drogi
• znaki drogowe ważne dla pieszych
4.2
• posługuje się terminami: droga, chodnik, droga rowerowa, jezdnia, torowisko, pas ruchu, autostrada, droga ekspresowa i ogólnodostępna, droga twarda i gruntowa
• nazywa części drogi
• wymienia rodzaje znaków drogowych
i opisuje ich kolor oraz kształt• stosuje się do informacji przekazywanych przez znaki drogowe
• opisuje różne rodzaje dróg
• wymienia zasady obowiązujące
na poszczególnych rodzajach dróg• wyjaśnia i uzasadnia, które znaki drogowe są szczególnie ważne dla pieszych
1
3. To takie proste! – Pan Stop
• podręcznik,
s. 14–15• drewniana łyżka albo łopatka, arkusz białego papieru, karton lub papier
w jaskrawych kolorach, krepina,
2 drewniane patyki
do lodów,
8 drewnianych klamerek
do bielizny, patyk do szaszłyków, kawałki tkaniny, nożyczki, klej, flamastry• planowanie etapów pracy
• narzędzia do obróbki papieru
• zastosowanie papieru
1.2
2.1
2.2
3.1
3.2
• właściwie organizuje miejsce pracy
• wymienia kolejność działań (operacji technologicznych)
• posługuje się narzędziami do obróbki papieru zgodnie z ich przeznaczeniem
• wykonuje pracę według przyjętych założeń
• dba o porządek i bezpieczeństwo
w miejscu pracy• szacuje czas kolejnych działań (operacji technologicznych)
• wykonuje pracę w sposób twórczy
• formułuje ocenę gotowej pracy
2
4. Piechotą
po mieście• podręcznik,
s. 16–17• znaki drogowe, sygnalizacja świetlna
• terminy: przejście dla pieszych, sygnalizator
• zasady przechodzenia przez jezdnię
na przejściach
dla pieszych1.1
4.2
• posługuje się terminami: przejście dla pieszych, sygnalizator
• opisuje sposób przechodzenia przez jezdnię na przejściach dla pieszych
z sygnalizacją świetlną i bez niej• przedstawia zasadę działania sygnalizatorów na przejściach dla pieszych
• wskazuje sytuacje zagrażające bezpieczeństwu pieszego na przejściu dla pieszych
• formułuje reguły bezpiecznego przechodzenia przez jezdnię
• ocenia bezpieczeństwo pieszego
w różnych sytuacjach1
5. Pieszy poza miastem
• podręcznik,
s. 18–20• odblaski
• blok, folia aluminiowa (kolorowe opakowania po cukierkach), klej, nożyczki, agrafka
• terminy: obszar zabudowany
i niezabudowany• zasady poruszania się po drodze bez chodnika
• znaczenie elementów odblaskowych
4.2
• posługuje się terminami: obszar zabudowany i niezabudowany
• określa sposób poruszania się
po drogach w obszarze niezabudowanym• uzasadnia konieczność noszenia odblasków
• wskazuje, na jakich częściach ubrania pieszego należy umieścić odblaski, aby był on widoczny po zmroku na drodze
• projektuje element odblaskowy przypinany do plecaka
• wskazuje różnice między drogą
w obszarze zabudowanym
i niezabudowanym• ocenia, z jakimi zagrożeniami na drodze mogą się zetknąć piesi
w obszarze niezabudowanym• analizuje, jak noszenie odblasków wpływa na widoczność pieszych na drodze
• wykazuje się kreatywnością, projektując element odblaskowy
2
6. W podróży
• podręcznik,
s. 21–23• piktogramy spotykane na dworach
i lotniskach• rozkład jazdy
• terminy: środki komunikacji publicznej, piktogram, rozkład jazdy
• zasady korzystania
ze środków komunikacji publicznej• piktogramy
na dworach
i lotniskach• informacje zawarte
w rozkładzie jazdy4.2
• posługuje się terminami: środki komunikacji publicznej, piktogram, rozkład jazdy
• podaje przykłady właściwego zachowania w środkach komunikacji miejskiej
• wyjaśnia znaczenie piktogramów
• czyta ze zrozumieniem rozkład jazdy
• wybiera na podstawie rozkładu jazdy najdogodniejsze połączenie miedzy miejscowościami
• planuje cel wycieczki i dobiera odpowiedni środek transportu, korzystając z rozkładu jazdy
• projektuje własny piktogram
na podstawie gotowych wzorów• formułuje zasady właściwego zachowania się w środkach komunikacji miejskiej
• wyjaśnia, dlaczego piktogramy są uniwersalne
• odnajduje w rozkładzie jazdy dogodne połączenie z przesiadką
• wyznacza trasę wycieczki
i prowadzi ją przez dwie lub więcej miejscowości• wybiera dogodne połączenie środkami komunikacji publicznej
• projektuje piktogram, wykazując się pomysłowością
1
7. To takie proste! – Pamiątkowy album
• podręcznik,
s. 24–25• arkusz brystolu, kolorowy papier, gazeta, zdjęcia, bilety, pocztówki, drobne przedmioty przywiezione
z podróży (muszle, kamienie), ołówek, linijka, nożyczki, dziurkacz, klej, taśma dwustronnie klejąca, ozdobny sznurek lub kolorowa tasiemka• planowanie etapów pracy
• narzędzia do obróbki papieru
• zastosowanie papieru
1.2
2.1
2.2
3.1
3.2
• właściwie organizuje miejsce pracy
• wymienia kolejność działań (operacji technologicznych)
• prawidłowo posługuje się narzędziami do obróbki papieru
• wykonuje pracę zgodnie z założeniami
• dba o porządek i bezpieczeństwo
w miejscu pracy• szacuje czas kolejnych działań (operacji technologicznych)
• posługuje się narzędziami
z zachowaniem zasad bezpieczeństwa• wykonuje pracę w sposób twórczy
• formułuje ocenę gotowej pracy
2
8. Piesza wycieczka
• podręcznika,
s. 26–28• mapy turystyczne
• znaki obowiązujące
na terenie kąpieliska• przewodnik wykonany przez ucznia
• zasady planowania wycieczki
• znaki obowiązujące na terenie kąpieliska
• wskazówki dotyczące pakowania plecaka
4.2
• wyznacza trasę pieszej wycieczki
• wykonuje przewodnik turystyczny po swojej okolicy z uwzględnieniem atrakcji turystycznych
• pakuje plecak samodzielnie
i w racjonalny sposób• odczytuje informacje przekazywane przez znaki spotykane na terenie kąpieliska
• planuje trasę wycieczki, uwzględniając atrakcje turystyczne
• podaje w przewodniku informacje
o każdym z miejsc wartych odwiedzenia w najbliższej okolicy• objaśnia oznaczenia szlaków turystycznych
• określa, jakie zagrożenia niesie
ze sobą korzystanie z niestrzeżonych kąpielisk1
9. Wypadki na drogach
• podręcznik,
s. 29–33• materiały opatrunkowe
• przyczyny wypadków powodowanych przez pieszych
• zasady przechodzenia przez torowisko kolejowe
z zaporami i bez zapór, a także przez tory tramwajowe
z sygnalizacją świetlną i bez niej
• numery telefonów alarmowych• sposoby powiadomienia służb ratowniczych o wypadku
• zasady udzielania pomocy ofiarom wypadków drogowych
4.2
• podaje najczęstsze przyczyny wypadków powodowanych przez pieszych
• ustala, jak należy zachować się
w określonych sytuacjach na drodze,
aby nie doszło do wypadku• określa, jak bezpiecznie przejść przez tory kolejowe z zaporami i bez zapór
oraz przez torowisko tramwajowe
z sygnalizacją świetlną i bez niej• wymienia numery telefonów alarmowych
• przedstawia, jak prawidłowo wezwać służby ratownicze na miejsce wypadku
• zakłada opatrunek na skaleczenie
• formułuje reguły bezpiecznego zachowania się pieszych na drodze i w jej pobliżu
• omawia zasady przechodzenia przez tory kolejowe z zaporami
i bez zapór oraz przez torowisko tramwajowe z sygnalizacją świetlną i bez niej• wskazuje, jak należy zachować się na miejscu wypadku
• usztywnia złamaną kończynę
2
10. To umiem! – Podsumowanie rozdziału I
• podręcznik,
s. 34• terminy: znaki (ostrzegawcze, nakazu, zakazu, informacyjne), piktogram, pobocze, autostrada
• rodzaje znaków drogowych
4.2
• wyróżnia rodzaje znaków drogowych
• definiuje terminy: piktogram, pobocze, autostrada
• opisuje trasę wycieczki
• podaje cechy znaków danego rodzaju
• opisuje części drogi
• wyróżnia rodzaje dróg
• planuje trasę wycieczki
1
ROZDZIAŁ II. ROWERZYSTA NA DRODZE
11. Rowerem
w świat• podręcznik,
s. 36–38• rodzaje rowerów
• warunki
i czynności niezbędne
do zdobycia karty rowerowej• elementy techniki jazdy rowerem
1.1
4.2
• określa, jakie znaczenie dla środowiska ma poruszanie się rowerem
• rozróżnia typy rowerów
• wymienia warunki niezbędne
do zdobycia karty rowerowej• opisuje właściwy sposób poruszania się rowerem
• prezentuje argumenty zwolenników jazdy rowerem
• omawia właściwości poszczególnych typów roweru
1
12. Rowerowy elementarz
• podręcznik,
s. 39–42• budowa roweru
• elementy układów rowerowych• obowiązkowe
i dodatkowe wyposażenie roweru• zastosowanie przerzutek
1.1
4.1
4.2
• wymienia układy w rowerze
• nazywa części wchodzące w skład poszczególnych układów
• omawia zastosowanie przerzutek
• wylicza elementy obowiązkowego wyposażenia roweru
• określa, co należy do dodatkowego wyposażenia pojazdu
• wyjaśnia zasady działania
i funkcjonowania poszczególnych układów w rowerze• przedstawia sposób działania przerzutek
2
13. Aby rower służył dłużej...
• podręcznik,
s. 43–45• przygotowanie roweru
do jazdy• zasady konserwacji roweru
• naprawa drobnych usterek
w rowerze1.1
4.1
• opisuje, w jaki sposób należy przygotować rower do jazdy
• sprawdza, czy dętka jest poprawnie napompowana i szczelna
• wyjaśnia, jak załatać dziurawą dętkę
• przeprowadza konserwację roweru
• omawia sposoby konserwacji poszczególnych elementów roweru
• odnajduje w różnych źródłach informacje na temat naprawy najczęstszych usterek w rowerze
• określa, od czego zależy częstotliwość przeprowadzania konserwacji roweru
1
14. Bezpieczna droga ze znakami
• podręcznik,
s. 46–51• znaki drogowe
• terminy: znaki drogowe pionowe (ostrzegawcze, zakazu, nakazu, informacyjne)
i poziome• znaczenie wybranych znaków ostrzegawczych, zakazu, nakazu
i informacyjnych oraz znaków poziomych4.2
• prawidłowo posługuje się terminami: znaki drogowe pionowe (ostrzegawcze, zakazu, nakazu, informacyjne) i poziome
• rozróżnia poszczególne rodzaje znaków drogowych i podaje ich cechy charakterystyczne
• tłumaczy znaczenie wybranych znaków drogowych
• wskazuje odpowiedniki znaków poziomych wśród znaków pionowych
• podaje przykłady znaków drogowych z każdej grupy
• wyjaśnia, o czym informują określone znaki i stosuje się
do nich• tłumaczy znaczenie poziomych znaków drogowych
2
15. Takie to proste! – Drogowe koło fortuny
• podręcznik,
s. 52–53• kwadrat
z kartonu
i arkusz brystolu
o wymiarach
25 × 25 cm, nożyczki, cyrkiel, ołówek, szpilka, różnokolorowe kredki
i flamastry, gumka
do ścierania lub korek• planowanie etapów pracy
• narzędzia do obróbki papieru
• zastosowanie papieru
1.2
2.1
2.2
3.1
3.2
• właściwie organizuje miejsce pracy
• wymienia kolejność działań (operacji technologicznych)
• prawidłowo posługuje się narzędziami do obróbki papieru
• wykonuje pracę zgodnie z założeniami
• dba o porządek i bezpieczeństwo
w miejscu pracy• szacuje czas kolejnych działań (operacji technologicznych)
• posługuje się narzędziami
z zachowaniem zasad bezpieczeństwa• wykonuje pracę w sposób twórczy
• formułuje ocenę gotowej pracy
1
16. Którędy bezpieczniej?
• podręcznik,
s. 54–57• zasady poruszania się rowerzysty
po drodze rowerowej, chodniku i jezdni4.2
• określa, jak jest oznaczona droga dla rowerów i kto ma prawo się po niej poruszać
• wymienia sytuacje, w których rowerzysta może korzystać z chodnika
i jezdni• opisuje, w jaki sposób powinni zachować się uczestnicy ruchu
w określonych sytuacjach na drodze• wyjaśnia zasady pierwszeństwa obowiązujące na drogach dla rowerów i przejazdach dla rowerów
• omawia sposób poruszania się rowerzysty po chodniku i jezdni• wymienia zasady obowiązujące rowerzystów, gdy przemieszczają się oni w kolumnie rowerowej
1
17. Manewry na drodze
• podręcznik,
s. 58–61• terminy: włączanie się
do ruchu, skręcanie, wymijanie, omijanie, wyprzedzanie, zawracanie• przepisy dotyczące włączania się do ruchu
• reguły obowiązujące
w trakcie zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu• kolejność czynności podczas wymijania, omijania, wyprzedzania
i zawracania• zasady bezpieczeństwa
w trakcie wykonywania określonych manewrów
na drodze4.2
• prawidłowo posługuje się terminami: włączanie się do ruchu, skręcanie, wymijanie, omijanie, wyprzedzanie, zawracanie
• wymienia kolejne czynności rowerzysty włączającego się do ruchu
• omawia właściwy sposób wykonywania skrętu w lewo oraz w prawo na skrzyżowaniu na jezdni jedno-
i dwukierunkowej• wykonuje manewry wymijania, omijania, wyprzedzania i zawracania
• wyjaśnia konieczność zachowania bezpieczeństwa podczas wykonywania manewrów na drodze
• określa, kiedy uczestnik ruchu jest włączającym się do ruchu
• omawia właściwy sposób wykonania manewrów wymijania, omijania, wyprzedzania
i zawracania• wymienia miejsca i sytuacje,
w których obowiązuje zakaz wyprzedzania i zawracania2
18. Rowerem przez skrzyżowanie
• podręcznik,
s. 62–67• terminy: pojazd uprzywilejowany, skrzyżowanie równorzędne, skrzyżowanie
z drogą z pierwszeństwem przejazdu, skrzyżowanie
o ruchu kierowanym sygnalizacją świetlną, skrzyżowanie
o ruchu okrężnym• rodzaje skrzyżowań
• organizacja ruchu na różnych skrzyżowaniach
• sygnały świetlne dawane przez osoby kierujące ruchem
• hierarchia znaków
i sygnałów drogowych4.2
• posługuje się terminami: pojazd uprzywilejowany skrzyżowanie równorzędne, skrzyżowanie z drogą
z pierwszeństwem przejazdu, skrzyżowanie o ruchu kierowanym sygnalizacją świetlną, skrzyżowanie
o ruchu okrężnym• określa, w jaki sposób kierowany jest ruch na skrzyżowaniu
• odczytuje gesty osoby kierującej ruchem • podaje zasady pierwszeństwa przejazdu na różnych skrzyżowaniach
• przedstawia kolejność przejazdu poszczególnych pojazdów przez skrzyżowania różnego typu
• wyjaśnia znaczenie poszczególnych gestów osoby kierującej ruchem
• określa, które pojazdy nazywa się uprzywilejowanymi
• przedstawia hierarchię poleceń
i sygnałów spotykanych na skrzyżowaniach• wymienia, kto może kierować ruchem
• stosuje w praktyce zasady obowiązujące na różnych skrzyżowaniach
2
19. To takie proste! – Makieta skrzyżowania
• podręcznik,
s. 68–69• arkusz białego brystolu, kartka białego papieru formatu A4,
5 patyków
do szaszłyków, plastelina, taśma klejąca, klej,
4 pudełka
od zapałek,
po 4 pinezki
(w kolorze zielonym, żółtym, czerwonym), kredki, nożyczki, linijka, ołówek, gumka
do ścierania• planowanie etapów pracy
• narzędzia do obróbki papieru
• zastosowanie papieru
1.2
2.1
2.2
3.1
3.2
• właściwie organizuje miejsce pracy
• wymienia kolejność działań (operacji technologicznych)
• prawidłowo posługuje się narzędziami do obróbki papieru
• wykonuje pracę zgodnie z założeniami
• dba o porządek i bezpieczeństwo
w miejscu pracy• szacuje czas kolejnych działań (operacji technologicznych)
• posługuje się narzędziami
z zachowaniem zasad bezpieczeństwa• wykonuje pracę w sposób twórczy
• formułuje ocenę gotowej pracy
2
20. Bezpieczeństwo rowerzysty
• podręcznik,
s. 70–71• przyczyny wypadków powodowanych przez rowerzystów
• bezpieczeństwo podczas jazdy rowerem
4.2
• wymienia zasady zapewniające rowerzyście bezpieczeństwo na drodze
• wyjaśnia, na czym polega zasada ograniczonego zaufania
• przedstawia czynności niedozwolone dla rowerzystów
• wymienia najczęstsze przyczyny wypadków z udziałem rowerzystów
• podaje nazwy elementów wyposażenia rowerzysty, zwiększających jego bezpieczeństwo na drodze
• opisuje sposób zachowania rowerzysty w określonych sytuacjach drogowych
• wypowiada się na temat zasady ograniczonego zaufania
• uzasadnia konieczność używania elementów zwiększających bezpieczeństwo rowerzysty
na drodze1
21. I Ty to potrafisz – Komunikacyjne koło
• podręcznik,
s. 162–163• nożyczki, pinezka, korek lub gumka
do ścierania• planowanie etapów pracy
• narzędzia do obróbki papieru
• zastosowanie papieru
3.1
3.2
• właściwie organizuje miejsce pracy
• wymienia kolejność działań (operacji technologicznych)
• prawidłowo posługuje się narzędziami do obróbki papieru
• wykonuje pracę według przyjętych założeń
• dba o porządek w miejscu pracy
• posługuje się narzędziami
z zachowaniem zasad bezpieczeństwa• twórczo wykorzystuje gotową pracę do utrwalania wiedzy
1
22. To umiem! –Podsumowanie rozdziału II
• podręcznik,
s. 72• znaki drogowe
• budowa roweru
• obowiązkowe elementy wyposażenia roweru
• kolejność przejazdu przez skrzyżowanie
1.1
4.2
• odczytuje informacje przekazywane przez znaki drogowe
• wymienia elementy obowiązkowego wyposażenia roweru
• określa pierwszeństwo uczestników ruchu podczas przejeżdżania przez skrzyżowanie
• wskazuje znaki odnoszące się bezpośrednio do pieszych
• określa, jaki wypływ na bezpieczeństwo mają obowiązkowe elementy wyposażenia roweru
• omawia środki ostrożności, które należy zachować podczas przejeżdżania przez skrzyżowanie
1
W planie zastosowano następujące uproszczenia:
• podręcznik – „Jak to działa?”. Podręcznik z ćwiczeniami do zajęć technicznych dla klas 4–6,
• dodatek – „Jak to działa?”. Rysunek techniczny. Zajęcia techniczne dla klas 4–6. Dodatek do podręcznika.