Muzyka

Przedmiotowe zasady oceniania z muzyki w kl. IV - VII szkoły podstawowej wynikające z realizacji programu nauczania ogólnego muzyki "Lekcja muzyki" Moniki Gromek i Grażyny Kilbach, wyd. Nowa Era.

Kryteria oceniania

Muzyka jako przedmiot artystyczny wymaga specyficznego podejścia do sprawdzania i oceniania osiągnięć ucznia. Ocena proponowana przez nauczyciela powinna przede wszystkim motywować młodego człowieka do nauki i działań muzycznych - należy brać pod uwagę wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki tych zajęć. Przy ewaluacji trzeba uwzględnić różne formy aktywności ucznia (odtwarzanie, muzykowanie, tworzenie), należy oceniać przede wszystkim jego postępy i zaangażowanie oraz włożoną przez niego pracę oraz zdolności. Ważna jest również informacyjna funkcja oceny. Powinna ona bowiem zaznajamiać ucznia (oraz osoby zainteresowane, np. jego rodziców bądź opiekunów) z postępami, jakich dokonał w danym okresie. Ocenie powinny podlegać:

1. Umiejętności w zakresie:

a) śpiewania - podczas wystawiania oceny za śpiew należy wziąć pod uwagę: poprawność muzyczną, znajomość tekstu piosenki, ogólny wyraz artystyczny.

b) grania na instrumentach - przy wystawianiu oceny za grę na instrumencie trzeba uwzględnić: poprawność muzyczną, płynność i technikę gry, ogólny wyraz artystyczny.

c) tworzenia muzyki - przy wystawianiu oceny za działania twórcze - wokalne i instrumentalne (zaleca się odpytywanie tylko ochotników) - należy wziąć pod uwagę:

• rytmizację tekstów,

• improwizację: rytmiczną, melodyczną (wokalną i instrumentalną) oraz ruchową,

• umiejętność korzystania ze zdobytych wiadomości i umiejętności przy wykonywaniu zadań twórczych, np. wymagających korelacji działań muzyczno-plastycznych,

• umiejętność przygotowywania ilustracji dźwiękowej np: do opowiadania, wiersza (dobieranie efektów dźwiękowych),

• umiejętność tworzenia prostych akompaniamentów perkusyjnych.

d) ruchu przy muzyce - przy wystawianiu oceny w zakresie ekspresji ruchowej należy wziąć pod uwagę kształtowanie sprawności fizycznej ucznia (koordynacji, niezależności ruchu, prawidłowej postawy, zwinności i gracji), poczucie rytmu, umiejętność improwizacji ruchowej.

e) formułowania wypowiedzi o muzyce, np. na temat wysłuchanych utworów - wystawiając ocenę za wypowiedzi na temat utworów muzycznych, połączoną ze znajomością podstawowych wiadomości i terminów muzycznych, należy wziąć pod uwagę:

• zaangażowanie i postawę podczas słuchania,

• rozpoznawanie brzmienia poznanych instrumentów i głosów,

• rozpoznawanie w słuchanych utworach polskich tańców narodowych,

• podstawową wiedzę na temat poznanych kompozytorów,

• wyrażanie muzyki środkami pozamuzycznymi (np. na rysunku, w opowiadaniu, dramie).

2. Wiedza muzyczna dotycząca:

- zagadnień teoretycznych (znajomość podstawowych terminów muzycznych i umiejętne ich stosowanie w wypowiedziach o muzyce);

- biografii i twórczości kompozytorów;

- aparatu wykonawczego muzyki wokalnej i instrumentalnej (soliści, zespoły, chóry, orkiestry);

- zagadnień z zakresu szeroko pojętej kultury muzycznej.

3. Postępy, zaangażowanie w działania muzyczne, w tym:

- aktywność na lekcjach wynikająca z zainteresowania przedmiotem;

- umiejętność pracy w grupie (współpraca i wzajemna pomoc);

- prezentacja dokonań;

- kreatywność.

4. Aktywność na lekcji oraz udział w muzycznych zajęciach pozalekcyjnych.

Za aktywną postawę na lekcji uczeń może otrzymać ocenę dobrą lub bardzo dobrą. Jeśli dodatkowo wykaże się wiedzą lub umiejętnościami wykraczającymi poza ustalone wymagania, uczestniczy w zajęciach zespołu wokalnego/muzycznego, prezentuje umiejętności i zdolności muzyczne na uroczystościach szkolnych i lokalnych itp., otrzymuje ocenę celującą.

5. Przy wystawianiu oceny za zeszyt przedmiotowy należy wziąć pod uwagę:

• estetykę ogólną,

• systematyczność,

• prace domowe odrabiane przez ucznia samodzielnie.

Ocena za prowadzenie zeszytu, w zależności od opinii nauczyciela, może, ale nie musi wpływać na końcową ocenę z muzyki. Brak zeszytu przedmiotowego na zajęciach skutkuje cząstkową oceną niedostateczną z przedmiotu. Uczeń może zgłosić brak zeszytu raz w semestrze.

 

Wymagania i zakres oceniania na lekcjach muzyki:

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:

• prawidłowo i całkowicie samodzielnie śpiewa piosenki przewidziane w programie nauczania oraz z repertuaru dodatkowego,

• prawidłowo gra na różnych instrumentach melodycznych melodie przewidziane w programie nauczania oraz z repertuaru dodatkowego,

• samodzielnie odczytuje i wykonuje dowolny utwór,

• potrafi rozpoznać budowę utworu muzycznego,

• posiada wiedzę i umiejętności przekraczające poziom wymagań na ocenę bardzo dobrą,

• bierze czynny udział w pracach szkolnego zespołu wokalnego/muzycznego,

• jest bardzo aktywny muzycznie,

• wykonuje różne zadania twórcze, np. układa melodię do wiersza, akompaniament perkusyjny do piosenki,

• posiada i starannie, systematycznie prowadzi zeszyt przedmiotowy.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:

• prawidłowo i samodzielnie śpiewa większość piosenek przewidzianych w programie nauczania,

• prawidłowo i samodzielnie gra na instrumentach melodycznych większość melodii przewidzianych w programie nauczania,

• umie bezbłędnie wykonywać rytmy – gestodźwiękami i na instrumentach perkusyjnych,

• potrafi rytmizować teksty,

• rozumie zapis nutowy i potrafi się nim posługiwać,

• zna podstawowe terminy muzyczne z programu danej klasy,

• podaje nazwiska wybitnych kompozytorów z programu danej klasy,

• posiada i starannie, systematycznie prowadzi zeszyt przedmiotowy.

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:

• poprawnie i z niewielką pomocą nauczyciela śpiewa pieśni i piosenki jednogłosowe,

• poprawnie i z niewielką pomocą nauczyciela gra kilka melodii oraz akompaniamentów do piosenek na używanym na lekcjach instrumencie melodycznym,

• wykonuje proste rytmy – gestodźwiękami i na instrumentach perkusyjnych niemelodycznych,

• rytmizuje łatwe teksty,

• zna podstawowe terminy muzyczne z programu danej klasy i wie, co one oznaczają,

• prowadzi systematycznie zeszyt przedmiotowy.

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:

• niezbyt poprawnie i z dużą pomocą nauczyciela śpiewa niektóre piosenki przewidziane w programie nauczania,

• niezbyt poprawnie i z dużą pomocą nauczyciela gra na używanym na lekcjach instrumencie melodycznym niektóre melodie przewidziane w programie nauczania,

• wykonuje najprostsze ćwiczenia rytmiczne – gestodźwiękami i na instrumentach perkusyjnych niemelodycznych,

• zna tylko niektóre terminy i pojęcia muzyczne,

• prowadzi zeszyt niesystematycznie i niestarannie.

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

• niedbale, nie starając się poprawić błędów, śpiewa kilka najprostszych piosenek przewidzianych w programie nauczania,

• niedbale, nie starając się poprawić błędów, gra na instrumencie melodycznym gamę i kilka najprostszych utworów przewidzianych w programie nauczania,

• niechętnie podejmuje działania muzyczne,

• myli terminy i pojęcia muzyczne,

• dysponuje tylko fragmentaryczną wiedzą,

• najprostsze polecenia – ćwiczenia rytmiczne – wykonuje z pomocą nauczyciela,

• rzadko posiada i prowadzi zeszyt przedmiotowy.

Ocenę niedostateczną uczeń otrzymuje tylko w sytuacjach wyjątkowych, np. gdy, mimo usilnych starań nauczyciela, wykazuje negatywny stosunek do przedmiotu oraz ma bardzo duże braki w zakresie podstawowych wymagań edukacyjnych dotyczących wiadomości i umiejętności przewidzianych dla danej klasy. Mimo pomocy nauczyciela nie potrafi i nie chce wykonać najprostszych poleceń wynikających z programu danej klasy. Nie prowadzi również zeszytu przedmiotowego.

 

Dostosowanie wymagań w zakresie muzyki do indywidulanych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów.

Uczeń ma szansę osiągnąć wiedzę i umiejętności w zakresie muzyki w indywidualnym i zespołowym działaniu twórczym i odtwórczym. Na lekcjach muzyki bierze się pod uwagę wysiłek włożony przez ucznia i jego stosunek do przedmiotu, uwzględnia zalecenia zawarte w opinii PPP o dostosowaniu wymagań do dysfunkcji ucznia. Dla zapewnienia lepszego komfortu pracy, lepszej koncentracji ucznia przewiduje się:

a) kilkukrotne powtórzenie piosenki we fragmentach ułatwiające zapamiętanie rytmu, melodii i tekstu, zwiększenie liczby ćwiczeń np. usprawniających technikę gry na instrumentach perkusyjnych, dzwonkach chromatycznych (indywidualna praca nauczyciela z uczniem lub na zasadzie pomocy koleżeńskiej), zachęcanie ucznia do udziału w zabawach muzycznych z użyciem prostszych instrumentów perkusyjnych,  

b) stworzenie okazji do częstego kontaktu ucznia z instrumentami perkusyjnymi, słuchania muzyki,

c) zaangażowanie ucznia do roli recenzenta, reportera; umożliwianie indywidualnego gromadzenia przez ucznia ciekawych informacji o życiu i twórczości znanych kompozytorów, recenzji, aktualności muzycznych, aby umożliwić uczniowi uzyskanie dodatkowej pozytywnej oceny cząstkowej,

d) sprawdzanie, czy uczeń skończył notatkę na lekcji, więcej czasu na czytanie poleceń, tekstów podczas samodzielnej pracy ucznia, wypowiedzi ustne, prace pisemne,

e) w zabawach muzycznych udostępnianie gotowych wzorów m. in: wartości nut, schematów rytmicznych,

f) umożliwienie wykonania piosenki ze znajomości jednej zwrotki (korzystanie z tekstu), zagrania fragmentu melodii,

g) umożliwienie udziału w ćwiczeniach praktycznych utrwalających znajomość elementów muzyki, uwrażliwianie na nastrój i charakter słuchanych utworów.